Yasa, devletler yasama organları tarafından konulan ve uyulması zorunlu olan, uyulmadığında belirli müeyyidesi olan kurallar bütünüdür. Buna kısaca kanun diyoruz. Ahlak yasası dediğimizde ise toplum hayatı içerisinde kendiliğinden oluşan, uyulması toplum içersin de zorunlu olan alışkanlıklardır. Bunların yasalarla sınırlarını çizemezsiniz, kanunlaştıramazsınız. Çünkü bunlar insanın içinde gelişen kendisine uygun gördüğü davranışlardır. Otonom yasalarıdır. İnsanın kendi içindeki kendi kendini yönetmekle ilgili kişinin direk vicdanı ve iç dünyası ile ilgilidir. Bir başka deyimle insanın kendi kendine verdiği yüce bir görevdir. Alman felsefesinin kurucusu Kant’a göre de insan kendi ahlak yasasını kendisi belirler. Bu davranışlar yere ve zamana göre de değişiklik arz eder. Oysa kanunlar yere ve zamana göre değişmez, kanunu devlet otoritesi koyar.
Şöyle bir örnekle açıklayalım; Anne veya babayı yaşlı bakım evine verilerek bakımının sağlanması, birçok Avrupa ülkelerinde veya bizim ülkemizin bazı kesimlerinde doğru ve iyi ahlaklı bir davranış olarak görülür. Ancak bu tür davranışlar ülkemizin % 90 gibi bir kesimi tarafından doğru ve iyi davranış olarak kabul görmez. Çıkar beklentisi ile yapılan davranışlar da iyi ve ahlaklı bir davranış değildir. Bura da Kişinin niyeti de önemlidir.
Örneğin bu aya uygun olduğu için şöyle bir örnek verebiliriz, Ramazan kolilerini omuzlayıp, bir yoksulun evine götürmek, bunu da fotoğraflayıp paylaşmak, statü kazanmak için yapılan karşılık beklenilerek yapılan bir davranıştır, ahlak yasasına uymaz. Doğrusu erdemlisi, Ramazan ayı içersin de veya bu gün 10.000 aileye 20.000 birimlik yardım yapılmıştır. Gibi bilgilendirme amaçlı şeffaflık bakımından yapılan davranış ahlakidir. Bura da yeri gelmişken bir şeyi belirtmeden geçemeyeceğim. Çok yoksula yardım dağıtmak övünülecek bir davranış değildir. Bu kadar insanın yoksul bırakıldığı için utanılacak bir davranıştır. Ben senin yolunu, köprünü yaptım, asfaltını serdim diye böbürlenmekte iyi ve doğru bir davranış değildir. Bunu bilgilendirme amaçlı bu yıl 2 adet köprü yaptık veya bu gün 5.000 ton asfalt döktük, doğrusu kanımca böyle olmalıdır.
Yine kendi yakınını veya sana amade olmuş, senin kulluğuna kendini adamış, sana konumun gereği tapmış veya tapıyormuş gibi davranan, gelecekte dahili veya harici seçimler de desteğini almak beklentisi ile ulufe dağıtmakta ahlaki bir davranış değildir. Yine bir kuruma aitsiniz o kurumun üyesisiniz. Okurumun üyeliğinden ayrılmadan, o kurumum üyelerinin bir kısmı ile sırf o kurumu yıpratmak için, kendi küçük çıkarlarınız için başka başka birimler doluşturmakta doğru ve ahlaki bir davranış değildir.
Bütün bu örneklerde olduğu gibi bu tür davranışlar yasalarla kanunlaştırılmazlar. Kişinin iç dünyası ile ilgilidir. Toplum nezdinde bu tür davranışların yasalaşması için iyi davranış örneklerinin sergilenmesi için yasa çıkaramazsınız, ancak iyi doğru ve vicdan sahibi erdemli insanlara görev vererek bunu sağlayabilirsiniz. Kanımca Ahlakın yasası olmaz, ahlaklı birey, ahlaklı lider, ahlaklı toplum oluşturarak, bu yasayı vicdanlarda çıkarmış olursunuz.
- - - - - -