Sarıyer başta olmak üzere ülkemizin tamamına yakınını kapsayan sorunların başında gelen imar ve mülkiyet problemi, yaklaşık yarım asırdır çözüme kavuşturulamıyorken, Fatih Sultan Mehmet’in yaklaşık 560 yıl önce soruna kalıcı çözüm getirdiği ortaya çıktı.
Özellikle seçimler yaklaştıkça siyasilerin daha fazla oy alabilmek için sık sık başvurduğu mülkiyet sorunu vatandaşı canından bezdirdi. Bir oy fazla almak uğruna insanların duyguları ile oynayan siyasetçilere karşın Fatih Sultan Mehmet’in getirdiği çözüm örnek olacak cinsten.
HERKES MÜLKÜNÜN PARASINI VERECEK
1453 yılında Bizans’tan İstanbul’u alan Fatih Sultan Mehmet, fethettiği farklı bölgelerden insanları şehre getirerek, şehre yerleştirdi. Rumlardan kalan ev, bağ, bahçe, han ve hamamları hiçbir ücret ödemeden sahip olan Anadolu ve Rumeli halkı, burası ile ilgilenmeyince şehir adeta viraneye döndü. Bunun üzerine Padişah Fatih, bir ferman yayınlayıp herkesin sahibi olduğu mülkiyetin parasını ödemesine hükmetti. Bunun akabinde karara itiraz eden halk ve bazı bölgelerde isyanların olduğu görüldü. Bazıları devşirme olan Sadrazam Rum Mehmet Paşa’ya ‘Sen bu malları bizim elimizden alacak ve yine eski sahiplerine vererek, intikamımızı alacaksın’ dediler.
FATİH SULTAN MEHMET VERDİĞİ KARARDAN VAZGEÇTİ
Söz konusu kararın padişaha ait olduğunun bilincinde olan bazı kesim ise ücretsiz bir şekilde ele geçirdiği tüm mülklerden vazgeçip geldikleri bölgelere geri döndüler. Geri kalanlar ise istenilen parayı ödeyeceklerini belirttiler. Ancak Fatih Sultan Mehmet, daha sonra yayınladığı yeni ferman ile halktan para almaktan vazgeçtiğini ve tüm mülkleri sahiplerine bağışladığını duyurdu. Bunu da “El koydukları malların parasını devlete vermeyip, geldikleri yere dönenler zaten bu parayı veremeyecek ve bu mala bakmayacak durumda olanlardı. Parayı vermek isteyenler ise sahip oldukları mallara bakıp yenileyecek güçle olanlardı. Bu nedenle devlete verecekleri parayla mallarını tımar edebilirler” dedi. Akabinde İstanbul’daki evler tamir edildi, şehir modern bir hale getirildi.
İŞTE ÖRNEK OLACAK O ÇÖZÜM
İstanbul, Hz. Muhammed (SAV) zamanından beri fethedilmeye çalışıldı ancak Ortaçağ’ın kapanıp Yeniçağ’ın açılmasına neden olan bu fetih Fatih Sultan Mehmet ile gerçekleşti. Bu olayla birlikte kendini gösteren mülkiyet sorunu Gazeteci-Yazar Reşad Ekrem Koçu’nun ‘Fatih Sultan Mehmed’ adlı eserinde ortaya kondu. Fatih’in günümüz yöneticilerine örnek olacak olay şöyle gerçekleşti.
“MÜSLÜMAN AHALİSİNE BAĞIŞLADI”
“Rum Mehmet Paşa sadaretine (sadrazam oluncaya kadar) Anadolu ve Rumeli’den İstanbul’a getirilip iskân edilen ailelere toprak ve kesken parasız temin ediliyordu. Mehmet Paşa sadrazam olunca İstanbul içinde ve civarındaki bağların, bahçelerin, mahzenlerin, hamamların kıyametlerini takdir ettirmiş ve mukataa (gerili doğrudan Osmanlı hazinesine aktarılan arazi) adını verdiği bedellerin yeni sahiplerinden tahsis edileceğini ilan ettirdi. Olay, bu büyük şehrin Müslüman ahalisi üzerinde çok derin bir teessürle karşılanmıştı. Çoğu bu parayı veremeyecek durumda idi. ‘Bizi memleketimizden sürdünüz, bu kâfir evlerine getirdiniz, şimdi mukataaya bağlayıp, elimizden geri almak için mi getirdiniz?’ şeklinde şikâyetler başlamıştı. Aşıkpaşazade, mutakaa meselesinde Rum Mehmet Paşa’yı açıkça ihanetle itham eder ve İstanbul Rumlarını Mehmet Paşa ile konuşturur. Rum Mehmet Paşa’nın azli üzerine, Fatih Sultan Mehmet, yeni bir fermanla mukataa resmini (arazi ve evlerin karşılığı olan parayı) İstanbul’un yeni Müslüman ahalisine bağışladı ve bu karar son derece memnuniyetle karşılandı.”